Moleculaire mimiek: De rol van cannabis bij het genezen van auto-immuunziekten

Door Sarah Russo

Sarah Russo is een schrijfster, cannabisconsulente en een social media- en contentmanager. Ze is afgestudeerd in milieustudies en sociale rechtvaardigheid, met een focus op plantengeneeskunde aan het Evergreen State College. Ze werkte eerder voor Project CBD en de Society of Cannabis Clinicians. Ze heeft is ook werkzaam geweest als voorlichtster in kruidengeneeskunde in apotheken voor natuurlijke geneesmiddelen Enkele van de belangrijke doelen waarvoor ze zich inzet, zijn het diversifiëren van de cannabisbeweging door de plant te integreren in het grotere compendium voor kruidengeneeskunde en het bevorderen van duurzame landbouwpraktijken.

Hoewel de vooruitgang in de wetenschap heeft geleid tot een beter inzicht in onze gezondheid, is het nog steeds een grote uitdaging om de oorzaak van een chronische ziekte te achterhalen. Auto-immuunziekten vormen een gebied in de geneeskunde waar nog veel kennis ontbreekt. Momenteel zijn er meer dan 80 geregistreerde auto-immuunziekten die verschillende delen van het lichaam aantasten. Maar er zijn meer aandoeningen die mogelijk een auto-immune oorzaak zouden kunnen hebben.

Auto-immuniteit (AI) is een 'aanval op zichzelf', waarbij het immuunsysteem wordt geactiveerd en denkt dat de gezonde weefsels van het lichaam indringers zijn. Ons immuunsysteem wordt geregeld door B-cellen die antistoffen produceren tegen vreemde indringers. B-cellen produceren afweerstoffen om infecties te voorkomen of bacteriële en virale ziekteverwekkers af te weren. T-cellen zijn verantwoordelijk zijn voor de cellulaire immuniteit en zijn afgeleid van de thymus (zwezerik) en andere immuunweefsels. Deze cellen vallen vreemde indringers in het lichaam aan. Bij een auto-immuunreactie ondernemen T-cellen actie alsof de eigen lichaamscellen een indringer zijn, om zo het lichaam terug te brengen naar homeostase. Deze zelfaanval wordt ook 'moleculaire mimiek' genoemd en is de oorzaak van auto-immuunziekten.

De locatie van de auto-immuunaanval is afhankelijk van de aandoening. Bijvoorbeeld auto-immuniteit in de gewrichten kan leiden tot reumatoïde artritis. Als er moleculaire mimiek optreedt in de schildklier, kan dit de ziekte van Hashimoto veroorzaken. Bij huidaandoeningen, zoals psoriasis, is de dermale laag of lederhuid het doelwit. Auto-immuunziekten kunnen meer dan één deel van het lichaam tegelijkertijd aanvallen. Lupus kan zich manifesteren in de huid, het spijsverteringsstelsel, de gewrichten en de hersenen.

De reden waarom deze zelfaanval wordt ingeschakeld, is relatief onbekend. De algemene consensus is dat mensen met auto-immuniteit een genetische aanleg hebben voor dit soort aandoeningen. Een bepaalde gebeurtenis, zoals een infectie, parasiet, lekkedarmsyndroom of een traumatische ervaring, kan dan een auto-immuunreactie ontketenen.

Molecular Mimicry: The Role of Cannabis in Healing Autoimmune Disease
De driehoek van auto-immuun-triggers. Darmdysbiose en genetische en omgevingsfactoren spelen een grote rol bij de ontwikkeling van auto-immuunziekten.

Overgenomen uit https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4036413/figure/fig1/

AI kan latent aanwezig blijven in het lichaam, wat kan leiden tot aandoeningen die moeilijk aan te duiden zijn. Auto-immuungerelateerde situaties kunnen jarenlang ongemerkt in het lichaam blijven, wat kan leiden tot spijsverteringsklachten en diverse daarmee samenhangende problemen. Auto-immuunziekten worden vaak verkeerd gediagnosticeerd omdat hun symptomen andere aandoeningen kunnen nabootsen.

Sinds de Tweede Wereldoorlog is er een dramatische toename van auto-immuunziekten. Auto-immuunziekten komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Het Amerikaanse National Institute of Health schat dat 23,5 miljoen mensen in de VS een auto-immuunziekte hebben, terwijl 13 miljoen mensen kanker hebben. Het werkelijke aantal personen dat door auto-immuniteit wordt getroffen, is waarschijnlijk hoger vanwege verkeerde diagnoses en een algemeen gebrek aan kennis over de complexiteit van AI-gerelateerde aandoeningen.

De ideologie van de conventionele geneeskunde is dat het immuunsysteem niet onder controle kan worden gehouden en zodra de auto-immuniteitsschakelaar is geactiveerd, is het onmogelijk om terug te keren naar de normale staat van het lichaam. Veel alternatief medisch personeel is echter van mening dat auto-immuunziekten kunnen worden teruggedraaid of in grote mate kunnen worden opgelost. In standaard behandelingsprotocollen krijgen patiënten geen informatie over veranderingen in hun dieet en wordt er doorgaans verteld dat ze farmaceutische medicijnen nodig hebben om beter te worden.

Conventionele behandelingen voor auto-immuunziekten

Momenteel zijn de voorgeschreven medicijnen voor auto-immuunziekten gericht op het volledig uitschakelen van het immuunsysteem. Immunosuppressiva zijn synthetisch aangemaakte antistoffen die de auto-immune antistoffen aanvallen. Immunosuppressiva kunnen veel bijwerkingen veroorzaken. Deze medicijnen kunnen iemand vatbaarder maken voor infecties en mogelijk kanker veroorzaken. Volgens Dr. Bonni Goldstein, een cannabisvriendelijke arts in Zuid-Californië, stoppen veel patiënten met het gebruik van immunosuppressieve medicatie vanwege de ongunstige bijwerkingen. Haar ervaring toont aan dat patiënten op zoek zijn naar holistische behandelingen voor auto-immuunziekten.

Steroïden worden vaak voorgeschreven als medicijn voor de auto-immuniteit om ontstekingen te verminderen en het immuunsysteem te onderdrukken. Ze zijn bedoeld voor kortstondig gebruik. Julie Holland, een pro-cannabis psychiater gevestigd in New York, zegt dat algemene onderdrukking van het immuunsysteem nooit het doel mag zijn: 'Met steroïden veeg je het vuil onder het tapijt. Je pakt nooit de oorzaak aan. Het is alsof je het alarm steeds uitzet, maar je kijkt niet naar de reden waarom het alarm afgaat.' Steroïden kunnen de bloedtoevoer naar verschillende delen van het lichaam verminderen en vetophopingen in het gezicht of andere lichaamsdelen veroorzaken. Als iemand auto-immuniteit en chronische pijn heeft, zullen steroïden waarschijnlijk niet de oorzaak van de pijn behandelen.

Over het algemeen is immunosuppressieve therapie ongelooflijk duur en niet altijd effectief. Het doel moet zijn om het immuunsysteem te reguleren en weer in balans te brengen, niet om het volledig uit te schakelen.

Welke opties bestaan er voor iemand met een auto-immuunziekte die geen traditionele medicijnen wil gebruiken? Holistische benaderingen voor auto-immuunziekten zijn gericht op het verminderen van ontstekingen, het herstellen van het spijsverteringskanaal en het reguleren van het immuunsysteem. Dit omvat onder meer het wegnemen van stressoren en een breed spectrum van gevoeligheden, waaronder milieu, voeding, chemicaliën en andere factoren. Het beheer van auto-immuunziekten vergt veranderingen in het voedingspatroon en de levensstijl, waarvan bekend is dat ze deze aandoeningen kunnen terugdringen.

Iemand met een auto-immuunziekte kan cannabinoïde therapieën overwegen die het vermogen hebben om ontstekingen te verminderen, het immuunsysteem te reguleren en het systeem weer in balans te brengen.

Modulatie van het immuunsysteem

Het immuunsysteem is een delicate evenwichtsoefening en diepgaand onderzoek is vereist om beter te begrijpen hoe het werkt. Kruiden en voedingsmiddelen die effectief zijn in het moduleren van het immuunsysteem zijn ideaal voor iemand die kampt met een auto-immuunziekte. Cannabistherapie en dieetveranderingen lijken veiliger, goedkoper en mogelijk effectiever in het bestrijden van auto-immuunziekten dan farmaceutische medicijnen.

Van cannabis en andere adaptogene kruiden is bekend dat ze de immuniteit moduleren. Ze fungeren als een regulerend instrument: ze kunnen een immuunsysteem dat te heftig of te weinig reageert weer in balans brengen. Het verschil tussen 'immuunmodulatie' en 'immuunstimulatie' is echter lastig te onderscheiden. Over het algemeen wordt aangenomen dat iemand met auto-immuniteit niets zou willen innemen dat het immuunsysteem stimuleert, maar hierover zijn de specialisten het niet altijd eens.

Volgens Kevin Spelman, faculteitslid in Botanische Geneeskunde aan de National University of Natural Medicine, is de definitie van immuunmodulerend het tweefasige effect van een kruidengeneesmiddel. 'Immunomodulerende kruiden bieden een zeer goede strategie om auto-immuunziekten te behandelen. De categorie van immunomodulatie berust op de tweefasige activiteit. Als iemands immuunrespons overdreven waakzaam is, zou er een neerwaartse regulering van de immuunrespons plaatsvinden. Als iemands immuunrespons 'onvoldoende reageert' is, zou er een toename van de immuunactiviteit zijn.' Spelman legde uit dat de therapeutische respons van een patiënt afhankelijk is van hoe hun individuele moleculaire omgeving zich gedraagt.

Cannabis is een unieke tweefasige botanische remedie die het systeem in allerlei opzichten weer in balans kan brengen. Op basis van huidig onderzoek zijn er drie manieren waarop cannabistherapieën een positief effect kunnen hebben op auto-immuunziekten: modulatie van het immuunsysteem, vermindering van algemene ontstekingen en ondersteuning van het spijsverteringsstelsel. Cannabisgeneeskunde kan ook de symptomen behandelen van specifieke auto-immuunziekten zoals ALS, reumatoïde artritis, colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn, fibromyalgie, de ziekte van Huntington, multiple sclerose en andere aandoeningen. De plant kan chronische pijn, ontsteking en krampen verminderen die voorkomen bij sommige van deze aandoeningen. Er is nog weinig specifiek onderzoek gedaan naar de behandeling met cannabinoïden voor AI, vanwege het Amerikaanse verbod op klinisch onderzoek met proefpersonen. Uitgebreide studies in reageerbuizen en bij dieren hebben echter de ontstekingsremmende voordelen van cannabinoïden voor specifieke AI-aandoeningen, zoals multiple sclerose en reumatoïde artritis, aangetoond.

Onderzoek heeft aangetoond dat CB2-receptoren veel complexe routes van het immuunsysteem reguleren. Preklinische onderzoeken tonen aan dat het activeren van CB2-receptoren de immuunrespons kan onderdrukken, wat gunstig kan zijn voor mensen die lijden aan AI. CB2 kan ook de productie van ontstekingsstimulerende cytokinen remmen en de ontstekingsremmende cytokinen verhogen, wat helpt om het evenwicht te herstellen. Er zijn echter tegenstrijdige rapporten, aangezien onderzoek heeft aangetoond dat CB2-activering, onder bepaalde omstandigheden, de ontsteking kan verergeren.

Er is beperkt preklinisch onderzoek gedaan naar de rol van bepaalde cannabinoïden in AI-ziektemodellen. CBD blijkt het immuunsysteem te moduleren in plaats van te onderdrukken. Cannabidiol vertraagt ook de productie van T-cellen en onderdrukt het geheugen van het immuunsysteem, wat betekent dat CBD de kans op toekomstige auto-immuunaanvallen kan verkleinen. CBD blijkt ook de expressie te verhogen van genen die omgaan met oxidatieve stress, wat celschade door auto-immuunaanvallen kan verminderen. THC heeft alleen een immunosuppressief effect bij zeer hoge doses. In lage doses kan het een rol spelen als pijnstiller en ontstekingsremmer. Het vermogen om CB2-receptoren te activeren, kan de T-celfunctie verlagen en de schadelijke effecten van immuuncellen verminderen.

De rol van cannabis-terpenen in de auto-immuniteit dient ook nader onderzocht te worden. Het is bekend dat het terpeen bètacaryofylleen, dat onder andere in bepaalde soorten cannabis en zwarte peper wordt aangetroffen, ontstekingen vermindert door het stimuleren van de CB2-receptoren. Myrceen, een ander terpeen, heeft ook ontstekingsremmende eigenschappen.

Preklinisch bewijs geeft aan dat cannabinoïden kunnen helpen om het systeem weer in homeostase te brengen, beschermen tegen schade veroorzaakt door AI-aanvallen in het lichaam, de overactieve T-celproductie vertragen en voorkomen dat het immuunsysteem wordt geactiveerd.

Ontsteking verminderen

Ontsteking is de hoofdoorzaak van veel ziekten en auto-immuniteit is daarop geen uitzondering. Er is uitgebreid onderzoek gedaan naar de ontstekingsremmende eigenschappen van THC, CBD en andere cannabiscomponenten. Het reguleren van de ontstekingsreactie vermindert de kans op een auto-immuunaanval. Er is meer onderzoek nodig om de specifieke rol van cannabinoïden bij auto-immuunziekten te onderzoeken.

Cannabinoïde therapie kan mensen met auto-immuunziekten helpen door systemische ontsteking te verminderen, met weinig tot geen bijwerkingen. Preklinisch bewijs heeft aangetoond dat cannabinoïden de auto-immuunontstekingsreactie kunnen verzwakken. In een diermodel van multiple sclerose verminderde CBD de gentranscriptie die ontstekingen bevordert.

Ondanks een schaarste aan specifieke onderzoeken bij mensen, hebben patiënten met auto-immuunziekten hun situatie kunnen verbeteren door cannabisgeneeskunde in hun levensstijl te integreren. Dr. Bonni Goldstein heeft geobserveerd dat een aantal patiënten met lupus en reumatoïde artritis geleidelijk met hun medicijnen zijn gestopt en hun symptomen onder controle hielden met cannabis, veranderingen in het voedingspatroon, lichaamsbeweging en stressvermindering. Goldstein gaf het voorbeeld van een jonge patiënt met spondylitis ankylopoetica. Goldstein meldde dat de patiënte na twee maanden cannabisgebruik was gestopt met drie van de geneesmiddelen, een aanzienlijke verbetering in haar pijnsymptomen voelde en 'weer in staat was om deel te nemen aan haar leven'. Dr. Goldstein moedigt patiënten aan om verschillende CBD/THC-verhoudingen te proberen en te experimenteren met rauwe cannabinoïden zoals THCA en CBDA. Het is een kwestie van proberen en uittesten om te ontdekken wat het beste werkt voor iemands unieke persoonlijke situatie.

Aanvullende stappen om ontstekingen te verminderen:

  • Een voedingsstofrijk dieet: een gezond dieet zonder bewerkte voedingsmiddelen zal van nature ontstekingen verminderen.
  • Lichaamsbeweging: actief bewegen verhoogt de circulatie van ontstekingsremmende cytokinen vanuit de skeletspieren.
  • Voldoende slaap: tijdens de slaap vermindert uw lichaam op natuurlijke wijze ontstekingen.
  • Kruidengeneeskunde: kurkuma, gember, kaneel, brandnetel en verschillende medicinale paddenstoelen kunnen helpen om ontstekingen door het hele lichaam te verminderen.
  • Probiotica & Prebiotica: deze supplementen bevorderen de gezonde bacteriën in de darmen, waardoor ontstekingen worden verminderd en een gezonde immuunrespons wordt bevorderd.

Hoewel auto-immuniteit een complexe en uitdagende situatie kan zijn die diepgaander onderzoek vergt, zijn er holistische stappen die men kan nemen om een aandoening onder controle te houden. Omgaan met een auto-immuunziekte kan zwaar zijn, maar het kan ook een gelegenheid zijn om goed naar uw lichaam te luisteren. Zorg zo goed mogelijk voor uw lichaam en laat de natuur uw gids zijn.

Bronnen

Campbell, Andrew W. "Autoimmunity and the Gut". Autoimmune Diseases. 2014

Goldstein, Bonni. Entrevista personal. 24 de julio de 2017

Holland, Julie. Entrevista personal. 6 de junio de 2017

Ignatowska-Jankowska B, et all. "Cannabidiol-induced lymphopenia does not involve NKT and NK cells". J Physiol Pharmacol. 2009

Jacob, Aglaée. "Gut Health and Autoimmune Disease — Research Suggests Digestive Abnormalities May Be the Underlying Cause". Today's Dietitian. 2013

Kozela, E, et all. "Pathways and gene networks mediating the regulatory effects of cannabidiol, a nonpsychoactive cannabinoid, in autoimmune T cells" J Neuroinflammation. 2016

Malfait, et al. "The nonpsychoactive cannabis constituent cannabidiol is an oral anti-arthritic therapeutic in murine collagen-induced arthritis". Proc Natl Acad Sci USA. 2000

Pachera, P. & R. Mechoulam. "Is lipid signaling through cannabinoid 2 receptors part of a protective system?" Prog Lipid Res. 2011

Rothbard, Gary. "Steroids: The Good, The Bad, The Worrisome For Autoimmune". Autoimmune Mom. 2012

Santamaria, Pere."Cytokines and Chemokines in Autoimmune Disease: An Overview". Madame Curie Bioscience Database

Spelman, Kevin. Personal interview, June 27th, 2017.

Yeshurun, M, et al. "Cannabidiol for the Prevention of Graft-versus-Host-Disease after Allogeneic Hematopoietic Cell Transplantation: Results of a Phase II Study" Biol Blood Marrow Transplant. 2015

  • Alle informatie in onze inhoud is gebaseerd op wetenschappelijke studies.
    Als u overweegt cannabis of cannabinoïden te gebruiken om uw symptomen of ziekte te behandelen, raadpleeg dan eerst een arts.
  • Het gebruik van onze inhoud voor commerciële doeleinden is niet toegestaan.
  • Geen enkele vorm van wijziging, aanpassing of vertaling van onze inhoud is toegestaan zonder voorafgaande toestemming.
  • Het downloaden en gebruik van onze inhoud is uitsluitend toegestaan voor educatieve doeleinden en moet altijd voorzien zijn van de juiste bronvermelding.
  • De publicatie van onze inhoud zonder uitdrukkelijke toestemming is niet toegestaan.
  • Fundación CANNA is niet verantwoordelijk voor de mening van haar medewerkers en schrijvers.